گشتول

حرم شاه عبدالعظیم (ع) (یا عامیانه آن، شابدلعظیم)، محل دفن عبدالعظیم حسنی است که در شهر ری قرار دارد. این آرامگاه، مربوط به دوره ایلخانی، صفوی و قاجار است. عبدالعظیم حسنی، در سال ۱۷۳ ه.ق، در زمان امام موسی کاظم (ع)، در شهر مدینه زاده شد. پدرش عبدالله و مادرش فاطمه نام داشتند. همسر وی، خدیجه دختر قاسم بن حسن بن زید بن حسن مجتبی (ع) بود. عبدالعظیم، پس از ورود به شهر ری، در سرداب خانه یکی از شیعیان آن شهر، به زندگی پنهانی روی می آورد و پس از مدتی، بیمار می شود و در سال ۲۵۲ ه.ق، در زمان امام علی النقی (ع)، از دنیا می رود. بنای آرامگاه، در بخش پایین، چهار گوشی است که هر سوی آن، حدود هشت متر است. در بالا، مانند همه بناهای سلجوقی، بر فراز چهار گوشه حرم، چهار گوشوار یعنی چهار طاق مورب بنا کرده اند و بالاتر از آن، یک هشت ضلعی و بر روی آن، یک شانزده ضلعی ساخته اند. روی این شانزده ضلعی، گنبد اصلی حرم ساخته شده است. تمام این بخش ها، از درون، آیینه کاری شده است. صحن ها و ایوان، از آثار دوره صفوی می باشد. در دوره قاجار، تعمیرات و اضافات بسیاری صورت گرفت. پوشش زرین گنبد، به فرمان ناصرالدین شاه، در سال ۱۲۷۰ ه.ق، انجام گرفته است. این اثر، در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴، با شماره ثبت ۴۰۶، به عنوان یکی از آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است.