گشتول

مسجد گوهرشاد، در مشهد، در جنوب حرم علی بن موسی الرضا (ع)، در سال ۸۲۱ ه.ق، به دستور گوهرشاد بیگم-همسر شاهرخ-ساخته شد. به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی کاری و خط و اسلوب معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد، از شاهکارهای معماری ایرانی در دوره تیموری و به دلیل موقوفات بسیار و مجاورت با آرامگاه علی بن موسی الرضا (ع)، از مهم ترین و شلوغ ترین مسجدهای ایران به شمار می رود، به طوری که برخی، آن را پُر بازدیدترین مسجد در ایران می دانند. سبک معماری این بنا، به شیوه تیموری و نام معمار آن، استاد قوام الدین شیرازی-یکی از معروف ترین معماران دوره تیموری-ذکر گردیده است. مسجد گوهرشاد، مسجدی کلاسیک و به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده است. صحن مسجد، تقریباً به شکل مربع و در اطراف آن، چهار ایوان بزرگ تاریخی و در فواصل ایوان ها، هفت شبستان وسیع و شش درب ورودی و خروجی است و ۹۴۰۰ متر مربع، زیر بنا دارد. ایوان های مجلل و مرتفع در اضلاع مسجد، به قرینه یکدیگر، ساخته شده است. ایوان مقصوه، مهم ترین ایوانِ مسجد، با حدود ۵۰۰ متر مربع مساحت، از مهم ترین ایوان های مسجدهای ایرانی، که هنرهای گوناگون در آن، به کار رفته است. گنبد مسجد، به بلندی ۴۱ متر، بر بالای ایوان مقصوره جای دارد و سطح خارجی آن، با آجر لعاب دار و یک کتیبه با خط کوفی، تزئین شده است.