گشتول

ساختمان اولیه کتابخانه ملی فعلی (کارخانه ریسندگی خورشید)، مربوط به دوره پهلوی اول است که توسط عده ای از تجار کرمانی و یزدی، با عنوان کارخانه پشم ریسی و پنبه پاک کنی ساخته شد. تا اواخر دوره پهلوی، این فعالیت ادامه داشت که با ورود کارکنان آن به فعالیت های سیاسی، کارخانه عملاً تعطیل و به یک ساختمان خالی تبدیل شد. در سال ۱۳۶۸ ه.خ، این ساختمان، از وجود دستگاه ها خالی و بازسازی شد و مدتی با نام مرکز کرمان شناسی، شروع به فعالیت کرد و دو سال بعد، هم زمان با کنگره جهانی خواجوی کرمانی، با همکاری سازمان میراث فرهنگی، به کتابخانه ملی تبدیل شد. این اثر، در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۳۷۸، با شماره ثبت ۲۴۱۹، به عنوان یکی از آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است.