گشتول

کاخ صد ستون، دومین کاخ وسیع تخت جمشید است که در شرق حیاط کاخ آپادانا قرار دارد. تالار مرکزی، ۱۰۰ ستون داشته است و از این روی به اسم صد ستون مشهور است و سقف آن بوسیله صد ستون که هر کدام ۱۴ متر ارتفاع داشته اند، بالا نگه داشته می شده است. بخش اصلی کوشک، همان تالار بزرگ آن است که ابعاد آن ۵/۶۸×۵/۶۸ متر است. شکل تالار، چهار گوش و اندکی بیش تر از ۴۶۰۰ متر مربع مساحت دارد. معماران سطح آن را ۲ متر پایین تر از سطح کاخ آپادانا طراحی کرده اند. ۸ درگاه، ۲ عدد در هر دیوار، آن را به دالان ها و صندوق خانه ها و یک ایوان متصل می کند. سازنده این بنا، خشایار شاه هخامنشی می باشد و اردشیر یکم آن را تمام کرد. این موضوع در سنگ نوشته ای در گوشه جنوبِ شرقی تالار ثبت شده است.